Ερευνητικό
υλικό

Περιαστικό πράσινο Αττικής

Η οργάνωση του πλέγματος πρασίνου στον αστικό και περιαστικό χώρο Αθήνας-Αττικής, σύμφωνα με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας / Αττικής (Ν. 4277, ΦΕΚ 156/Α/2014) και ειδικότερα το άρθρο 19, περιγράφεται ως εξής:

Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των κοινόχρηστων ή άλλων ελεύθερων χώρων πρασίνου στον αστικό και περιαστικό χώρο αποτελούν δομικό στοιχείο για την οργάνωση και ανασυγκρότηση του αστικού χώρου.

Η άρθρωση του αστικού πρασίνου αποτελεί οργανικό κομμάτι των συνδέσεων για την υλοποίηση του «πράσινου τόξου». Ειδικότερα η σύνδεση του κέντρου της Αθήνας με την Πάρνηθα, τον Υμηττό και το Αιγάλεω συνδυαζόμενη με κατάλληλες παρεμβάσεις, όπως φυτεύσεις, πεζοδρομήσεις, διευκολύνει την αναψυχή και τον περίπατο και συμβάλλει με τις αλλαγές του μικροκλίματος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Στο δίκτυο αστικού – περιαστικού πρασίνου, εντάσσονται κατά το δυνατόν όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, ιστορικά κέντρα, μνημεία, τοπία, ευαίσθητες περιοχές, σημαντικά ρέματα, ακτές, μητροπολιτικά πάρκα και χώροι πολιτισμού και αθλητισμού.
Στο δίκτυο πρασίνου ενσωματώνονται υφιστάμενοι φυσικοί σχηματισμοί, αλλά και δυνάμει νέοι υπό διαμόρφωση χώροι, με την ανάδειξη υποβαθμισμένων φυσικών στοιχείων, με κατάλληλες παρεμβάσεις, όπως συμπληρωματικές φυτεύσεις, αλλαγή χρήσης, απομάκρυνση υπαίθριων καταλήψεων, αναδιαμορφώσεις με αλλαγή υλικών, παρουσία υγρού στοιχείου. Στο δίκτυο πρασίνου εντάσσονται οργανικά οι κοινόχρηστοι χώροι και οι ακάλυπτοι χώροι δημόσιων ή ιδιωτικών κτηρίων, των οποίων επιδιώκεται η φύτευση.
Για την υλοποίηση του «πράσινου τόξου» τα κατώτερα επίπεδα σχεδιασμού, καταγράφουν, αξιολογούν και προστατεύουν τις περιοχές και τα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που μπορούν να αποτελέσουν δίκτυο κοινόχρηστων χώρων πρασίνου, τα οποία συνδέουν τους κοινόχρηστους ελεύθερους χώρους μητροπολιτικού ή υπερτοπικού επιπέδου, δασικού ή μη χαρακτήρα, με τους μικρότερους, δημοτικού ή συνοικιακού επιπέδου, κοινόχρηστους ή ιδιωτικούς ελεύθερους χώρους.
Προωθούνται ειδικότερες «μελέτες σχεδιασμού πλέγματος πρασίνου», που εντάσσονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα ανάκτησης και διαχείρισης του δημόσιου χώρου, με βάση τα οποία εξειδικεύεται και ρυθμίζεται ο χαρακτήρας των κοινόχρηστων χώρων και επιδιώκεται η λειτουργική ενσωμάτωση και η διαχειριστική συνεργασία των δημόσιων και ιδιωτικών εκτάσεων πρασίνου. Το περιεχόμενο των μελετών προβλέπεται στο Παράρτημα VIII.
Κατά το σχεδιασμό του πλέγματος πρασίνου είναι δυνατή η ένταξη στο σχέδιο πόλεως περιοχών εκτός σχεδίου, με στόχο την ενσωμάτωσή τους στο πλέγμα πρασίνου, την κατοχύρωση του κοινόχρηστου ή δημοσίου χαρακτήρα τους, τη δημιουργία αναχώματος προς την αστική επέκταση και την αποσαφήνιση του πλαισίου χρήσεων γης και διαχείρισης.
Για την εξασφάλιση μεγάλων κοινόχρηστων χώρων, που εντάσσονται στο πλέγμα πρασίνου και έχουν δημοτική ή συνοικιακή εμβέλεια, εφαρμόζεται το άρθρο 16 του Ν. 2508/1997.

Μητροπολιτικά πάρκα Αθήνας

Με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας / Αττικής (Ν. 4277, ΦΕΚ 156/Α/2014) το Πάρκο Τρίτση χαρακτηρίζεται ως Μητροπολιτικό Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης και εντάσσεται στο δίκτυο των Αστικών Μητροπολιτικών Πάρκων, μαζί με τα πάρκα: α) Ελληνικού, β) Γουδί-Ιλισίων, γ) Τουρκοβουνίων-Αττικού Άλσους, δ) Φαληρικού Όρμου, ε) Σεπελίτσαρι Νίκαιας, στ) Νέας Φιλαδέλφειας.

Ειδικά, στο Μητροπολιτικό Πάρκο Τρίτση, και στον ήδη διαμορφωμένο χώρο πρασίνου «προωθείται η περαιτέρω ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και ήπιας αναψυχής, συμβατής με την απαίτηση προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και ιδιαίτερα της ορνιθοπανίδας, καθώς και δραστηριοτήτων αστικής βιολογικής γεωργίας. Προωθείται η ολοκλήρωση της θεσμικής ρύθμισης και η αποσαφήνιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος με ένταξη (στο Πάρκο) του λόφου Προσκόπων και του νοτίου τμήματος (του πέραν της οδού Μπίμπιζα).»

 

Έρευνες και μελέτες

Διπλωματικές εργασίες

Σε πολλά ΑΕΙ και ΤΕΙ έχουν εκπονηθεί, κατά καιρούς, είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο, ερευνητικές εργασίες με την μορφή Διπλωματικών Εργασιών που ολοκληρώνουν τον κύκλο σπουδών, Διαλέξεων ή εξαμηνιαίων εργασιών. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι εξής:

  • Χατζηπέτρου Αυγή, Χριστίδου Λιάνα, Χριστοφοράκη Κατερίνα, «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Αντώνης Τρίτσης», Διπλωματική Διάλεξη, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ. ΕΜΠ, 2009. Επιβλ. καθηγητής: Γιώργος Χαϊδόπουλος. (αρχείο)
  • Χατζηπέτρου Αυγή, Χριστίδου Λιάνα, Χριστοφοράκη Κατερίνα, «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Αντώνης Τρίτσης. Ήπια ανάπλασή του και παρέμβαση στους γειτονικούς δήμους», Διπλωματική Εργασία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ. ΕΜΠ, 2010. Επιβλ. Καθηγητές: Γιώργος Χαϊδόπουλος, Νίκος Μπελαβίλας. (αρχείο)
  • Παναγιωτοπούλου Δήμητρα, «Εδαφικές και υδρογεωλογικές-υδρολογικές συνθήκες Άλσους Τρίτση», Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2011. Επιβλ. Καθηγητής. Γεώργιος Σταμάτης. (αρχείο)
  • Τσουκαλά Κωνσταντίνα, Λιατσοπούλου Ευσταθία, «Επεμβάσεις στο πάρκο «Α.Τρίτσης»: Όψεις και απόψεις του δυτικού ορίου», Διπλωματική Εργασία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ. ΕΜΠ, 2013. Επιβλ. Καθηγητές: Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Ελένη Χανιώτου. (αρχείο)
  • Μενάγια Αμάλθεια-Σταματίνα, «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης». Επέμβαση στις περιοχές των ορίων», Διπλωματική Εργασία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ. ΕΜΠ, 2014. Επιβλ. Καθηγήτρια: Μαρία Καφρίτσα. (αρχείο)
  • Μαρκατσέλας Παναγιώτης, «Φωτισμός χώρων φυσικού περιβάλλοντος: η περίπτωση του πάρκου περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης “Αντώνης Τρίτσης”», Διπλωματική Εργασία, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, 2018. Σύμβουλος: Θεοδώρα Αντωνακάκη. (αρχείο)

Γνωματεύσεις – Εκθέσεις

Μπούχελος Κωνσταντίνος, «Γνωμάτευση για τις φιστικιές του Πάρκου», Εργαστήριο Γεωργ. Ζωολογίας & Εντομολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2006 (αρχείο)

Παπαγιάννης Θύμιος και Συνεργάτες ΑΕΜ, «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης»: Οργανωτικά και λειτουργικά προβλήματα», Τεχνική έκθεση, 2008 (αρχείο)

Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας & Δημοσίων Έργων-ΔΕΕΑΠ, «Προτεινόμενες εργασίες αποκατάστασης ζημιών στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Α. Τρίτσης», Τεχνική έκθεση, 2009 (αρχείο)

ΑΣΔΑ, «Πρόταση για μια ολοκληρωμένη στρατηγική βιωσιμότητας του Πάρκου “Α. ΤΡΙΤΣΗΣ”», 2009 (αρχείο)

Μπιτούνης Αντώνης, «Αποσαφήνιση του πολεοδομικού-θεσμικού καθεστώτος για την έκταση του πάρκου περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης “Αντώνης Τρίτσης”», 2016 (αρχείο)

Κατσαφάδου Καλλιόπη, «Έκθεση καταγραφής υδροληπτικών σημείων στο Πάρκο “Αντώνης Τρίτσης”», 2017 (αρχείο)

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Λατσούδης Παναγιώτης κ.ά., «Ορνιθοπανίδα Πάρκου περιβαλλοντικής ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης “Αντώνης Τρίτσης”. Είδη-προτάσεις διαχείρισης ενδιαιτημάτων», 2017 (αρχείο)

ΕΥΔΑΠ, Κατασκευή compact μονάδα MBR Πάρκου Τρίτση, 2018 (τεχνικό δελτίο, Τεχνική Έκθεση Δήμου ΑΑΚ)

    Μελέτες – Έρευνες

    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Υδρογεωλογική μελέτη περιοχής Πύργου Βασιλίσσης Αγ. Αναργύρων Αττικής», 1991 (τεύχος α, τεύχος β, τεύχος γ)
    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης», 1992
      Συμπράττοντα γραφεία μελετών: Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες Α.Ε.Μ. – Ιωάννης Δοκουμετζίδης – Ιωάννης Κολλινιάτης – Ιωάννης Αλαβάνος / Χρήστος Αθανασόπουλος Ε.Ε. – Ο.Τ.Μ./ΤΕΠΕ, Όμιλος Τεχνικών Μελετών (Φύτευση)
    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης», 1993 (Μελέτη Αρχιτεκτονική-Διαμόρφωσης Εξωτερικών χώρων – Αρχιτεκτονική Τοπίου, Μελέτη Αρχιτεκτονική-Διαμόρφωσης Εξωτερικών χώρων – Κηποτεχνικό, Τοπογραφικά-Συγκοινωνιακά)
    • Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), «Υδρογεωλογική έρευνα και μελέτη Πύργου Βασιλίσσης-Αττική», Μελέτη, 1994 (αρχείο)
    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης. Σχέδιο φύτευσης τεχνητού λόφου-υπόροφος», 1995 (αρχείο)
    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης. Α Στάδιο – Β Φάση», 1995
      Συμπράττοντα γραφεία μελετών: Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες Α.Ε.Μ. – Ιωάννης Δοκουμετζίδης – Ιωάννης Κολλινιάτης – Ιωάννης Αλαβάνος / Χρήστος Αθανασόπουλος Ε.Ε. – Ο.Τ.Μ./ΤΕΠΕ, Όμιλος Τεχνικών Μελετών (Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, στοιχεία υποστήριξης της πρότασηςχάρτης, Υδραυλικές εγκαταστάσεις)
    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης. Α Στάδιο – Β Φάση», 1997
      Εργολήπτης: ΤΟΜΗ Α.Τ.Ε. (Τεχνική περιγραφή κηποτεχνικών εργασιών φυτεύσεων-άρδευσης, Χάρτης αναλυτικής φύτευσης)
    • Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ) – Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, «Ενίσχυση και διαχείριση υδάτινου δυναμικού, αποκατάσταση και βελτίωση δικτύων διανομής Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης “Αντώνης Τρίτσης”», Τεύχη δημοπράτησης (2004), Χάρτες (2004)Μελέτη (2005)
    • Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), «Αξιολόγηση υδρογεωλογικών εργασιών και εκτίμηση ισοζυγίου στο Πάρκο “Αντώνης Τρίτσης”», Μελέτη, 2009 (αρχείο)
    • Οργανισμός Διοίκησης και Διαχείρισης Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης», «Υδρογεωλογικές εργασίες», Μελέτη, 2009 (αρχείο)
    • Φοιτητικός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών: «Τοπίο-Περιβάλλον-Αρχιτεκτονική», 2010 (προκήρυξη, βραβευμένες προτάσεις)
    • Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, «Πρότυπο κέντρο βιολογικών καλλιεργειών», Ερευνητικό πρόγραμμα, 2010. (αρχείο)

    Χάρτες

    ΟΡΣΑ, «Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Πύργου Βασιλίσσης. Α Στάδιο – Β Φάση», 1995
    Συμπράττοντα γραφεία μελετών: Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες Α.Ε.Μ. – Ιωάννης Δοκουμετζίδης – Ιωάννης Κολλινιάτης – Ιωάννης Αλαβάνος / Χρήστος Αθανασόπουλος Ε.Ε. – Ο.Τ.Μ./ΤΕΠΕ, Όμιλος Τεχνικών Μελετών (αρχείο)

    Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αττικής (ΑΣΔΑ), «Σχηματική απεικόνιση κτιρίων Πάρκου Αντώνης Τρίτσης»,  2010 (αρχείο)

    Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), «Τοπογραφικό διάγραμμα, Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Α. Τρίτσης»,  2012 (α τμήμα, β τμήμα, γ τμήμα)